DIORAMA w CERiP w Mniszkach

DIORAMA DOLINA KAMIONKI

Obszar źródliskowy * Las łęgowo-olszowy * Zbiornik wodny * Wilgotna łąka * Murawy kserotermiczne * Grąd * Slajdy z prezentacji o DIORAMIE * Fotografie

Diorama Dolina Kamionki zlokalizowana w Centrum Edukacji Regionalnej i Przyrodniczej w Mniszkach w budynku ekspozycyjno-administracyjnym. Ekspozycja ta składa się z trzech części prezentującej las grądowy, zbiorowiska trawiaste oraz fragment doliny rzeki Kamionki ze strefą źródliskową, środkowym biegiem rzeki otoczonej lasem łęgowym oraz zbiornikiem wodnym.
Celem ekspozycji jest pokazanie bogactwa przyrodniczego Doliny Kamionki oraz zależności istniejących pomiędzy światem roślinnym i zwierzęcym a otaczającym go środowiskiem abiotycznym. Zgromadzone okazy flory i fauny należą do pospolicie występujących gatunków.
Część 1. Wielogatunkowy las liściasty wraz z przekrojem ściółki.
Część 2. Zbiorowiska trawiaste (murawy napiaskowe i kserotermiczne, łąki świeże i wilgotne).
Część 3. Źródliska, łęg z modelem Kamionki i zbiornik wodny.

Obszar źródliskowy - góra strony
W tej części dioramy przedstawione są dwa typy źródeł: o widocznym wypływie wody oraz klasyczna młaka. W przypadku pierwszego typu źródła przedstawiona zostaną proste zbiorowiska głównie mchów i wątrobowców oraz zwierząt takich jak np. kież zdrojowy.

Las łęgowo - olszowy - góra strony
Zbiorowiska lasów olsowo - łęgowych, stanowiące bardzo częsty składnik krajobrazów niżowych, są zbiorowiskami specyficznymi pod względem florystycznym i siedliskowym. Lasy tego typu są związane z różnego typu ciekami wodnymi. Głównym drzewem budującym tego typu zbiorowiska jest olsza czarna. Cechą charakterystyczną tych lasów jest wysoki poziom wód gruntowych, powodujący kształtowanie się charakterystycznych karp z systemu korzeniowego olchy co uwidacznia się w postaci charakterystycznej struktury kępkowo-dolinkowej. Najczęściej na kępach ulokowane są drzewa, których karpy stanowią równocześnie „rusztowanie” dla niej. Na wyniesionej kępie skupiają się gatunki leśne, często o charakterze acydofilnym. W najniżej położonych częściach dolinek skupia się roślinność szuwarowa a nawet wodna.

Zbiornik wodny - góra strony
Jeziora są to naturalne zagłębienia na powierzchni terenu wypełnione stale lub okresowo woda. Zbiorniki występujące w Dolinie Kamionki są jeziorami płytkimi o skomplikowanym systemie zasilania silnie zarośniętymi, z charakterystycznymi dla wód z duża ilością węglanu wapnia podwodnymi łąkami ramieniowymi.
W najgłębszych częściach zbiorników występują podwodne łąki ramienicowe oraz zbiorowiska roślin całkowicie zanurzonych takie jak rogatek sztywny i moczarka kanadyjska. Płytsze części porasta roślinność o liściach pływających; grzybienie białe i grążel żółty. Wreszcie tereny najpłytsze o sezonowym podtopieniu zajmuje pas szuwaru budowany głównie przez trzcinę, pałkę szerokolistną i wąskolistną, oczeret jeziorny, szereg gatunków turzyc. Z ważniejszych gatunków zwierząt w tej części dioramy umieszczone zostaną: nadecznik, ślimaki: żyworódka, zatoczki i błotniarki, małże: skójki, szczeżuja wielka oraz gałeczki i groszkówki oraz racicznica zmienna, liczne skorupiaki w tym rak błotny, w części podwodnej larwy a w części nadwodnej postacie dorosłe ważek i jętek, pchliczka wodna, pływak olbrzym, pływak żółtobrzeżek, oraz ryby: szczupak pospolity, karaś, płoć, ukleja, jazgarz, ciernik, leszcz.

Wilgotna łąka - góra strony
W tym fragmencie dioramy zostanie przedstawiona łąka z bezwzględną dominacją turzyc, w tym ważną częścią stanowią turzyce kępkowa w tym turzyca prosowa, które nadają tym łąką charakterystyczną kępkowo – dolinkową strukturę. Z ważniejszych gatunków roślin należy także wymienić, ostrożeń warzywny i łąkowy, barszcz zwyczajny, sitowie leśne, trędownika, dziurawca, oraz liczne trawy w tym trzęślica modra.

Murawy kserotermiczne - góra strony
Murawy kserotermiczne są niezwykle interesującym zbiorowiskiem roślinnym. Skupiają się tam gatunki roślin takie jak: szczotlicha siwa, jastrzębiec kosmaczek, liczne gatunki porostów i mchów, liczne gatunki traw, dziewanny, macierzanki, szałwie, marchew i nawłoć. Wysokie temperatury powodują, że występuje tu niezwykłe bogactwo owadów.

Grąd - góra strony
Grądy są rozpowszechnionym typem lasu na terenie doliny Kamionki. Lasy tego typu są niezwykle żyznymi i bogatymi w gatunki fitocenozami. Specyficznym efektem jest tzw. aspekt wiosenny czy gwałtowny rozwój grupy roślin takich jak zawilce, fiołki, konwalijka dwulistna, kopytnik, w okresie wczesnej wiosny przed rozwinięciem się liści drzew. Grądy mają strukturę wielowarstwową. Z drzew największy udział ma buk oraz grab, w podszycie dominuje leszczyna, natomiast runo prócz roślin aspektu wiosennego, budowane jest przez pojedyncze trawy i paprocie.
Ze względu na skomplikowaną budowę tego typu lasów, w dioramie projektowane są dwie części: w pierwszej ogólny widok tego typu lasy, natomiast w drugiej części przedstawiony zostanie fragment runa z profilem glebowym, układem korzeni w glebie, komorą lęgową grabarzy, oraz częścią nadziemną i podziemną łuskiewnika różowego oraz zbliżenie na faune glebową (zaleszczotki, wije, kleszcze, drobne ślimaki).